Aglianico
Veel wijn van ‘vergeten druiven’ kunt u ook maar beter vergeten. Sommige daarentegen mogen alleen door hun naam al niet in de vergetelheid belanden. Treixadura, godello, pineau d’aunis, refosco dal peduncolo rosso of de lledoner pelut…’ Toegegeven, dat klinkt allemaal als niet eenvoudig reproduceerbaar tijdens een bezoek aan uw favoriete winepusher. Maar klinkt zo’n bestelling niet veel indrukwekkender dan ‘doe mij maar een flesje huiswijn’?
Schrik ook niet terug voor rood van de aglianico del vulture. Want de aankoop leidt tot een onvergetelijk avontuur dat begint in Basilicata, een gebied tussen Campanië en Apulië, in het zuiden van Italië. Normaal gesproken is dat de ideale biotoop voor wijndruiven, maar Basilicata stribbelt tegen. Dankzij het onherbergzame en bergachtige karakter tekent het gebied voor een van de laagste opbrengsten per hectare van het land. Meer dan 500 000 hectoliter wijn komt er niet vandaan. En de wijngaarden waarop de aglianico gedijt -gelegen op de boorden van de Monte Vulture, een uitgedoofde vulkaan- tonen zich nog minder scheutig.
Aglianico del Vulture, de enige DOC in de streek, ‘doet’ maar 3 procent van het totaal. Buiten de landsgrenzen is dit rood dan ook zelden te vinden. Ik kwam nog een proefnotitie van jaren geleden tegen toen het Nederlands Gilde van Sommeliers een proeverij hield met ‘vergeten druiven’. De wijn presenteerde zich daar als een van de toppers. ‘Veel karakter’, meldde het verslag. Ik kan het beamen. Een vergeten fles die achterin mijn proefklimaatkast was beland, resulteerde in een notitievel met ‘De geur van de zon in een antieke glazenkast.’ Afgehangen haas in marinade’. ‘Laurierdrop van drogisterij Cleban’. ‘Kruidnoten van Zwarte Piet’. ‘Een shot Napoleonsnoepjes in bramenuitvoering’. En ook in ‘bittere kersen en rijpe pruimen, kaneel, peper, anijs…’ Of ben ik nog iets vergeten?
Oorspronkelijk heette hij ellenico, en daar komt deze donkere druif dan ook vandaan, uit Hellas oftewel het oude GRIEKENLAND. De Phoeniciërs namen ’m mee toen ze Napels gingen stichten. Dat was lang het verhaal, en is het in veel boeken nog steeds. Wine Grapes zegt echter met een zuinig mondje het daar niet mee eens te zijn. Dat van dat Griekse ellinico is zoals veel etymologie leuk bedacht maar hoogst onzeker. Ook uit dna-onderzoek blijkt geen enkele Griekse verwantschap. Waarschijnlijker is dat gaglianico komt van het Spaanse llano, vlakte. Druif van de vlakte. In de vijftiende en zestiende eeuw, toen gaglianico voor het eerst werd genoemd in Centraal-ITALIË, was dat bezet door de Spanjaarden. Voor de fijne theorie dat aglianico de druif was van de Romeinse grand cru Falerno is helaas ook geen bewijs.
Wel zeker: de waarschijnlijk oorspronkelijk Spaanse druif komt bijna alleen voor in Zuid-Italië; er staat zo’n 10.000 hectare van aangeplant. Een druif voor stevige wijn met veel van alles: KLEUR, TANNINES, zuren. Als je de prachtserie Mijn geniale vriendin ziet zou je het niet geloven, maar niet ver van de grauwe huurkazernes maken ze daar wijn van aglianico. En niks geen schreeuwerige achterbuurtwijn, louter bedachtzame deftigheid. Aglianicowijnen, dat zijn de BAROLO’S van het zuiden, had ik eens gehoord. Nee, nee, zei een aglianicoboer, barolo is de aglianico van het noorden. Dat klinkt als Napolitaanse opsnijderij, maar de trots is terecht. Net als barolo bij eerste kennismaking afstandelijk en hooghartig, maar geef ze de tijd, al dan niet in een karaf, en een minzaam glimlachje breekt door. Plus geuren van fruit, kruiden, espresso, noten en krakend parket. De tannines zijn straf, de afdronk helder. De beginselen streng, het hart van goud. Geef ze een karaf en de tijd, en dan kun je een avond lang over hun respectieve verdiensten doorbomen, terwijl langzaamaan de geuren van de wijn, het haardvuur en de betimmerde bibliotheek niet meer te onderscheiden zijn. De bekendste (tuurlijk kent u die!) DOC’S zijn AGLIANICO DEL VULTURE en Taurasi.
Het pure van Chili
‘Het is een kas zonder dak’. ‘Het is een paradijs voor wijnmakers…’. Zomaar een paar superlatieven waarmee een van de belangrijkste wijnlanden ter wereld wordt aangeduid. Die laats....
Rianne Ogink: Hoe ik mijn baan inruilde voor een wijnkelder
Ik maak wijn! Een gek idee eigenlijk. De dagen in de wijnmakerij vliegen voorbij en door alle drukte realiseer ik het me niet altijd, maar ik maak gewoon wijn. Natuurlijk ben ik op....